สรุปภาษาไทย คำราชาศัพท์

By admin On มีนาคม 10, 2014 Posted in หลักภาษาไทย No comments

วันนี้เรามาเรียนคำราชาศัพท์กันนะครับน้องๆ คำราชาศัพท์ เป็นคำพูด และ ข้อความเขียนที่ใช้กับพระราชวงศ์ ครับ ซึ่งคนไทยทุกคนรวรจะต้องรู้ครับ และ ใช้ได้อย่างถูกต้องนะครับ คำราชาศัพท์ ถูกแบ่งออกเป็น 3 แบบหลักๆ คือ นามราชาศัพท์  กริยาราชาศัพท์ และ สรพพนามราชาศัพท์

 

1. นามราชาศัพท์

ถูกแบ่งย่อยออกมาเป็น อีก 5 แบบ ซึ่งจะมีคำนามนำหน้าเฉพาะใช้ในแต่ละกรณี

1.1 ใช้ “พระบรม” หรือ พระบรมราช” นำเฉพาะ พระมหากษัตริย์ เช่น

• พระบรมมหาราชวัง หมายถึง วังหลวง

• พระบรมราชโองการ หมายถึง คำสั่ง

1.2 ใช้ “พระราช” นำ สำหรับ พระมหากษัตริย์ พระราชินี และ พระยุพราช เช่น

• พระราชวัง หมายถึง วังที่ไม่ใช้วังหลวง

• พระราชดำรัส หมายถึง คำพูด

• พระราชดำริ หมายถึง ความคิด

1.3 ใช้คำว่า “หลวง” นำ หน้า หรือ “ต้น” ต่อท้าย นำมาประกอบกับคำภาษาไทยทั่วๆไป ทำให้กลายเป็นคำราชาศัพท์ ซึ่งคำว่า “หลวง” จะใช้กับคน สัตว์สิ่งของ เช่น ลูกหลวง เรือรบหลวง ส่วนคำว่า “ต้น” จะใช้กับ สัตว์และสิ่งของที่เป็นชั้นดี เช่น ข้างต้น ม้าต้น

1.4 ใช้คำว่า “ราช” นำ สำหรับพระมหากษัติย์ เช่น ราชรถ และ ราชธานี

1.5 ใช้คำว่า “พระ” นำ สำหรับ พระมหากษัตริย์ หรือ เจ้านาย เช่น พระหัตถ์ พระมาลา

2. กริยาราชาศัพท์

เป็นคำกริยาที่ใช้กับพระมหากษัตริย์ซึ่งจะมีคำว่า “ทรง” นำหน้าเช่น ทรงถือ ทรงวาง ทรงพระอักษร แต่เราจะไม่ใช้คำว่า “ทรง” นำหน้า คำที่เป็นราชาศัพท์อยู่แล้ว เช่น ตรัส จะไม่ใช้ ทรงตรัส หรือ เสวย เราจะไม่ใช้ ทรงเสวย

3. สรรพนามราชาศัพท์

สรรพนามราชาศัพท์ บุรุษที่ 1 (ผู้พูด)

• ข้าพระพุทธเจ้า ผู้พูดคือ บุคคลทั่วๆไป ใช้กับ พระมหากษัตริย์,พระบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้า,พระสังฆราช

• เกล้ากระหม่อม ผู้พูดคือ ผู้ชาย ใช้กับ พระสังฆราช

• เกล้ากระหม่อมฉัน ผู้พูดคือ ผู้หญิง ใช้กับ พระสังฆราช

• อาตมภาพ ผู้พูดคือ พระสงฆ์ ใช้กับ พระมหากษัตริย์,สุภาพชน

• กระผม,ผม ผู้พูดคือ ผู้ชาย ใช้กับ สุภาพชน

• ดิฉัน,ฉัน ผู้พูดคือ ผู้หญิง ใช้กับ สุภาพชน

สรรพนามราชาศัพท์ บุรุษที่2 (ผู้ฟัง)

• ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท ใช้กับ พระมหากษัตริย์ และ พระบรมราชินีนาก

• ใต้ฝ่าละอองพระบาท ใช้กับ สมเด็จพระบรมราชินี,สมเด็จพระราชชนนี,สมเด็จพระบรมราชกุมาร,สมเด็จพระบรมราชกุมารี

• ฝ่าพระบาท ใช้กับ พระสังฆราช

• ท่าน,พระคุณเจ้า ใช้กับ พระสงฆ์

• ท่าน,คุณ ใช้กับ สุภาพชน

สรรพนามราชาศัพท์ บุรุษที่ 3 (ผู้ถูกกล่าวถึง)

• พระองค์ ใช้กับ พระเจ้าแผ่นดิน

• ล้นเกล้าล้นกระหม่อม ใช้กับ พระเจ้าแผ่นดิน

• ทูลกระหม่อม ใช้กับ เจ้าฟ้า

• ท่าน ใช้กับ เจ้านาย,พระสงฆ์,สุภาพชน

การมอบของให้พระมหากษัตริย์ ถ้าเป็นของที่สามารถหยิบขึ้นได้จะใช้คำว่า “ทูกเกล้าฯ ถวาย” แต่ถ้าเป็นของชิ้นใหญ่จะใช้คำว่า “น้อมเกล้าฯ ถวาย”

เป็นอย่างไรกันบ้างครับน้องๆไม่ได้ยากเลยใช่รึเปล่าครับ เป็นคำที่เราต้องเรียนรู้ไว้นะครับเพราะพอถึงเวลาเราจะใช้ได้อย่างถูกต้องไม่เขินอายครับ คำไหนใช้กับพระมหากษัตริย์ คำไหนใช้กับพระสงฆ์ คำไหนใช้กับสุภาพชน